top of page
20240921_142643.jpg

Dialooggesprek Museum Catharijne Convent - 3

​​​21 september 2024

 

​

Op 21 september was de derde dialoogmiddag bij het Catharijne Convent.

Spreker was Dr Duncan Wielzen over Christendom en slavernij, vanuit het perspectief van (nakomelingen van) tot slaafgemaakte Afrikanen.

Daarop werd gereflecteerd door Annette Merz.

20240824 CC 2.jpg

Dialooggesprek Museum Catharijne Convent - 2

​​​24 augustus 2024

 

​

Op 24 augustus was de tweede dialoogmiddag bij het Catharijne Convent.

Spreker was Dr Janneke Stegeman over Protestantisme en Witte Suprematie.

Daarop werd gereflecteerd door drs Thandi Soko – de Jong

Screenshot 2024-07-16 at 22.00.33.png

Dialooggesprek Museum Catharijne Convent - 1

6 juli 2024​​

​​​

 

Wim Manuhutu vertelde over de verwevenheid van de kerk en religie bij de Europese koloniale slavernij. Daarbij zal de focus liggen op de slavernij in het Nederlandse rijk in de Indische Oceaan. Ook de nawerking van de slavernij in het heden komt aan de orde. Zie de presentatie voor nadere info.

 

Paul The reflecteerde op de inleiding van Wim Manuhutu met onder andere het benoemen van mensen en hun specifieke verhalen, waardoor de persoonlijke kant voor het voetlicht kwam.​​​

Klik hier voor de presentatie

​​

Herdenkingsdienst Slavernijverleden 2024: “Samen Hoopvol op weg”

29 juni 2024​​

​​

‘Samen Hoopvol Op Weg’. Met dat motto als leidraad werd op 29 juni 2024 in Het Huis bij de Bron in Dordrecht opnieuw een landelijke herdenkingsdienst slavernijverleden georganiseerd. De Stichting Heilzame Verwerking Slavernijverleden organiseerde deze dienst onder auspiciën van de Raad van kerken en samen met SKIN (Samen Kerk in Nederland), de PKN in Dordrecht, Huis bij De Bron, het Platform Dordtse Kerken en het Cultureel Educatief Centrum Dordrecht.

 

Opnieuw werd stilgestaan bij het zwarte verleden, waaraan kerken daadwerkelijke of gedoogsteun hebben gegeven en werd in het kyriegebed schuld beleden. Maar ook was er aandacht voor hedendaagse vormen van slavernij en voor racisme. Tegelijk was er het besef dat we niet stil kunnen blijven staan bij het verleden: het christelijk geloof kent een unieke boodschap van vergeving van schuld, van verzoening en van herstel. Ook daar was in de dienst volop aandacht voor.

Voorgangers in de dienst waren bisschop Rhoïnde Doth (EBG), ds. Erik Schipper (PKN) dr. Duncan Wielzen (RKK) en dr. René de Reuver (scriba PKN). De muzikale begeleiding werd verzorgd door Pearl Jozefzoon, Henk Kraaijeveld en Martijn Borsje. De liederen die gezongen werden, kwamen deels uit de periode van de slavernij en de afschaffing ervan en deels uit de traditie van de kerk. In de verkondiging door ds. Erik Schipper stonden de bijbelgedeelten Exodus 3:7-10 en Galaten 3:28 centraal.De voorbeden werden in het Nederlands, het Papiaments en het Sranantongo gedaan. 

Sydney Breidel las het gedicht Tijdreizen van stadsdichteres Swendeline Ersilia.

Bijgaand de liturgie van de dienst.

Via YouTube is de livestream nog te zien Vanuit het Huis bij De Bron: Landelijke herdenkingsdienst slavernijverleden 2024 (youtube.com)

 

De EO heeft op zondagochtend 30 juni aandacht aan de herdenkingsdienst besteed in het programma Keti Koti vanuit Dordt. In dit programma vertelde de voorzitter van Stichting Heilzame Verwerking Slavernijverleden, Bianca Groen-Gallant over haar betrokkenheid bij het slavernijverleden Over: Keti Koti vanuit Dordt - Evangelische Omroep' - EO

 

Foto’s

​

​

​

Werkconferentie Doorwerking Slavernijverleden en kerken

26 juni 2024

​​

​​

Op 26 juni 2024 organiseerde de Stichting Heilzame Verwerking Slavernijverleden (HVSv) samen met de Raad van Kerken (RvK) en de Protestantse Theologische Universiteit (PThU) een werkconferentie over de doorwerking van het slavernijverleden. Dr. Duncan Wielzen en Dr. Erica Meijers zorgden met twee impulsverhalen voor een inleiding. De werkconferentie werd begeleid door dagvoorzitter Leo Dijkema. De ca 40 deelnemers aan de werkconferentie kregen als opdracht met aanbevelingen te komen voor een kerkelijke agenda waar het gaat om het slavernijverleden en de doorwerking ervan. Hierbij een kort verslag en enkele foto’s.

​

​

​

Internationaal symposium
Kerken en Slavernij

1 juni 2023, PThU

​

Slavernij, doorwerking en bevrijding

Stemmen uit de Kerken, toen en nu

​

Symposium met casussen over de rol van kerken binnen het slavernijverleden, paneldiscussies en presentaties, georganiseerd in samenwerking met: 

  • Onderzoeksproject ‘Church and Slavery in the Dutch Empire: History, Theology and Heritage’ (PThU, VU en University of Curaçao)

  • NiNsee

  • Caribische en Surinaamse kerken

​

(Klik op de flyer voor het volledig programma)

​

​

​

symposium2_website.png
image_website_symposium1.png

Symposium Slavernij, verleden en heden

29 juni 2023, IJM

​

WELKE ROL SPEELDE DE KERK VROEGER IN ONS SLAVERNIJVERLEDEN? EN WELKE ROL SPELEN WIJ NU IN DE STRIJD TEGEN MODERNE SLAVERNIJ? GRAAG NODIG IK U UIT VOOR HET SYMPOSIUM SLAVERNIJVERLEDEN EN HEDEN VAN INTERNATIONAL JUSTICE MISSION (IJM) OP 29 JUNI.

​

Dit symposium is bedoeld voor voorgangers en kerkelijk betrokkenen uit heel Nederland, om stil te staan bij het slavernijverleden en tegelijkertijd na te denken over de rol van de kerk als het gaat om slavernij anno 2023. Tijdens dit symposium zijn er lezingen van Martijn Stoutjensdijk en Caroly Houmes. Martijn zal ons meenemen in de rol van de protestantse kerk in het slavernijverleden, Caroly zal vertellen over slavernij anno 2023 en de rol die de kerk in Nederland hierin kan hebben. Na de lunch zijn er verschillende workshops waar u aan kunt deelnemen. Thema’s van de workshop zijn o.a. ‘De rol van de kerk: het ongemakkelijke gesprek’ & ‘Herdenken: hoe doe je dat?’

​

We sluiten de dag af met de boekpresentatie van het boek ‘(Moderne) slavernij; Ketenen die (nog) niet verbroken zijn’, dat IJM ter gelegenheid van de herdenking van de afschaffing van slavernij uitgeeft. Uiteraard krijgen alle deelnemers van het symposium een exemplaar mee.

​

Kerken spelen een cruciale rol in de strijd tegen slavernij. Het gebed en de steun van kerken wereldwijd zijn onmisbaar om mensen uit slavernij te bevrijden en te zorgen dat mensenhandelaren worden veroordeeld. Wat zou er gebeuren als voorgangers en christenen wereldwijd opstaan en zeggen: “Wij staan niet langer toe dat miljoenen mensen – geschapen naar Gods evenbeeld – worden uitgebuit, verkracht en mishandeld”?

Debatavond over onze omgang met het slavernijverleden

Klik hier voor alle informatie

Dinsdag 9 mei 2023, Luther Museum Amsterdam

19.30 – 21.30 uur (21.30-22.00u mogelijkheid tot nagesprek en drankje). Inloop vanaf 19.00 uur.

De rol van Nederland in het slavernijverleden staat de laatste tijd in het middelpunt van de aandacht. 

In 2019 was er een essaywedstrijd die heeft geresulteerd in de uitgave van een boek met de prijswinnende teksten. Daarnaast was er een symposium over de ‘Heilzame Verwerking van het Slavernijverleden voor ‘zwart en wit’. Link naar het boek; https://slavernijerfenis.com/gebruik-het-boek/?frame-nonce=7589d3ae99 Nu willen we verder kijken naar stappen in dit proces van de verwerking van het slavernijverleden. Daarom organiseert de werkgroep Heilzame Verwerking van het Slavernij Verleden een Debatavond.

Het woord deze avond is aan theatermaker Mathieu Wijdeven, historicus Maurice San A Jong en schrijfster Henna Goudzand Nahar. In de zaal zullen ook de vier winnaars van de essaywedstrijd aanwezig zijn: Herman Fitters, Ben Ipenburg, Ken Mangroelal en Martijn Stoutjesdijk. De inleiders gaan met elkaar en met de essayisten in debat onder leiding van mevrouw Kathleen Ferrier. Ook het publiek kan aan het debat deelnemen. De avond wordt omlijst door voordrachten van acteur Felix Burleson.

U bent van harte uitgenodigd om de avond te volgen in de zaal of online (zie flyer hierboven).

​

​

​

 

Kerk en Slavernij in Lutherse Kerk Zwolle

16 juni – 1 juli 2023, Koestraat 2-4, Zwolle

Klik hier voor het volledige programma

In De Lutherse Kerk van Zwolle zijn rondom ‘Kerk en slavernij’ activiteiten georganiseerd. Deze activiteiten vinden plaats op en rondom ‘Keti Koti’. Iedereen is welkom om (een deel van) het programma mee te maken. In dit programma staan deze activiteiten beschreven.

Voor verschillende onderdelen is het fijn als u zich opgeeft, i.v.m. organisatie.

De activiteiten starten altijd in de Lutherse Kerk, Koestraat 2-4, of op het plein aan de achterkant van de Lutherse Kerk (ingang via de kant aan de Potgietersingel).

Er zijn geen kosten verbonden aan de activiteiten.

Voor informatie en/of opgave: Ds. Margo Jonker predikant@elkz.nl 0613525202

Kerk en Slavernij Zwolle in het nieuws!

​

​

​

​

​

Kerk & Slavernij/Museum Het Hernhutter Huis

21 januari t/m 19 maart 2023 – Lageweg 27, Zeist

 

Lezingen en workshops rond de tentoonstelling

 

Naar aanleiding van de tentoonstelling ‘Kerk & slavernij’ organiseert het museum Hernhutter Huis drie bijeenkomsten voor allen die in het thema ‘Slavernijverleden’ geïnteresseerd zijn.

Woensdag, 8 februari: Stefan Bernhard, predikant van de Broedergemeente presenteert een preek van N.L. von Zinzendorf , waarin hij de slaafgemaakten op St. Thomas toespreekt. Zinzendorf verwoordt daarin de zienswijze van de Broedergemeente over slavernij.

Woensdag, 22 februari: Olaf Tigchelaar, boekhandelaar uit Zeist, spreekt over boeken (fictie en enkele non-fictie) die het onderwerp slavernij en slavernijvelden behandelen. Daarin vertellen de auteurs het verhaal van de slavernij en de verwerking van het verleden vanuit verschillende perspectieven en maken het zo levendig en diep

Woensdag, 8 maart: Martijn Stoutjesdijk is onderzoeker aan de Protestants Theologische Universiteit in Amsterdam. Hij zal ons meenemen in het onderzoek naar ‘kerk en slavernij’ en zo de achtergrond van de tentoonstelling verder inkleuren.

De bijeenkomsten worden gehouden in het Koetshuys van de Broedergemeente op Zusterplein 2 in Zeist. Ze beginnen om 15.00 uur en duren maximaal 2 uur. Koffie en thee zijn aanwezig. Er zijn geen kosten aan de deelname verbonden.

​

Persbericht

Het slavernijverleden is een pijnlijke bladzijde in de Nederlandse geschiedenis. De Broedergemeente is op verschillende manieren onderdeel van deze geschiedenis: als Europese kerk, als zendingskerk die gewerkt heeft onder tot slaafgemaakten en als kerk van de nazaten van de tot slaafgemaakten.

Sinds 2013 is in Amsterdam een werkgroep met vertegenwoordigers van verschillende kerken bezig met het thema: Heilzame Verwerking van het Slavernijverleden’. In aanloop naar de viering van de afschaffing van de slavernij op 1 juli 2023 heeft de werkgroep een tentoonstelling samengesteld waarin zij de geschiedenis van de kerken met het slavernijverleden belicht. Ze wil zo uitnodigen tot nadenken en gesprek.

Het Hernhutter Huis “host” deze tentoonstelling en heeft haar aangevuld met documenten en objecten van de Broedergemeente.

​

​

Een rondgang door de tentoonstelling

In 2013 heeft de Raad van Kerken in Nederland verantwoording afgelegd voor haar slavernijverleden. De tentoonstelling verbeeldt en verhaalt van dit slavernijverleden en beperkt zich hierbij vnl. tot Suriname.
Links van de ingang en in de “rode” kasten langs de lange muur vind u de algemene informatie over het onderwerp:
De uitleg begint met informatie over de kolonie Suriname en de plantage-economie van 17 – 19e eeuw.
Dan volgt informatie over de cultuur en religie van de Afrikaanse tot slaaf gemaakte medemensen en over hen die als Marrons in de binnenlanden leefden.
In de tweede kast leest u over het denken binnen de Nederlandse kerken, die de slavernij verdedigden. Een prominente rol daarbij speelde Jacobus Capitein (18e eeuw)
In de eerste helft 19e eeuw kwam ook in Nederland het Abolitionisme, een stroming die voor de afschaffing van de slavernij streed, op. Daarover informeren de teksten en afbeeldingen in de andere helft van de kast.
Langs de ramen ziet u voorwerpen uit de Marroncultuur en – in de vitrine – een koto en enkele hoofddoeken zoals die door de Afro-Surinamers in de stad Paramaribo en in de districten gedragen werden. De hoofddoeken zijn gemaakt voor de vieringen van 1 juli; de jaarlijkse herdenking en viering van de afschaffing van de slavernij in Suriname. Bekend onder de naam Keti Koti.
In de hoek en aan de rechter binnenmuur vindt u de informatie specifiek over de Broedergemeente. In drie tijdvakken wordt de dubbelheid uitgelegd die kenmerkend was voor de zendelingen waar het hun houding ten opzichte van de slavernij betrof.
Op de panelen in het midden van de ruimte wordt dat thema nog verder uitgewerkt.
Daar leest u ook meer over de broeders August Godlieb Spangenberg, Niels Otto Tank en Cornelis Winst Blijd.
Het scherm op de tafel met het rode kleed nodigt uit om naar enkele ‘’portretten” te kijken. Hier leggen leden van de Broedergemeente uit wat zij onder het begrip “sakafasi” verstaan. Dit is een Surinaams woord wat “nederigheid” of “ootmoed” betekent en leidde tot een nederige houding van de slaaf gemaakten t.o.v de witte mens.
De tafel wil ook uitnodigen voor onderling gesprek over dat wat de bezoekers hebben gezien.

​

​

​

​

​

Keti Koti 2022

Herdenking, feestelijke viering en goede gesprekken Koningskerk, Oswaldstraat 1, Amsterdam-Watergraafsmeer

Vrijdagochtend 1 juli 2022 10.30 uur – 12.30 uur

Het onrecht in het trans-Atlantische slavernijverleden en de traumatische doorwerking ervan tot op de dag van vandaag verwerken we samen, zwart en wit. In deze voor iedereen toegankelijke kerkdienst putten we daartoe hoop en geloof uit de bijbel en uit Surinaamse, Antilliaanse en Nederlandse liederen.
We herdenken, vieren, eten en praten met elkaar.

Wij nodigen u van harte uit voor deze kerkdienst.
 

Initiatiefnemer: Werkgroep Heilzame Verwerking Slavernijverleden voor ‘wit’ en ‘zwart’.
Organisatoren:
-Evangelische Broedergemeente Amsterdam Stad en Flevoland -Evangelisch-Lutherse gemeente Amsterdam,

-Protestantse Kerk Amsterdam – Muiderkerk Informatie: ds Clifton Walker, 06 1288960

Wan switi Manspasi!

​

​

​

​

Tentoonstelling ‘Slavernijverleden en kerken in Nederland’ in de Catharijnekerk

In juni is de reizende tentoonstelling ‘Slavernijverleden in kerken te zien in de Catharijnekerk. Doel van de tentoonstelling is het slavernijverleden bespreekbaar te maken in kerkelijke gemeenten en vervolgens zoeken naar een ‘heilzame verwerking’ ervan. 

Reizende tentoonstelling ‘Slavernijverleden en kerken in Nederland’ in juni te zien in de Catharijnekerk
Dit jaar vieren we in Brielle 450 jaar ‘eersteling der vrijheid’. Het jaar 1572 laat zien – alleen al door de moord op de 19 geestelijken – dat vrijheid voor de één onvrijheid voor de ander kan betekenen. Vrijheid vraagt ook om aandacht voor verdraagzaamheid, verbondenheid en verscheidenheid. Met als doel vastgeroeste denkpatronen, verbeeldingen en houdingen te veranderen, reist de tentoonstelling ‘Slavernijverleden en kerken in Nederland’ (over de rol van kerken bij het slavernijverleden) door Nederland. Van zondag 5 tot en met zondag 26 juni zal de tentoonstelling in de Catharijnekerk te zien zijn.
De tentoonstelling is een initiatief van de werkgroep ‘heilzame verwerking van het slavernijverleden’ in samenwerking met de Protestantse Theologische Universiteit (PThU). 

Reizende tentoonstelling
Bij de opening van de tentoonstelling op de eerste locatie gaf ds. Marco Batenburg, preses van de generale synode, aan blij te zijn met deze tentoonstelling. “Het is van groot belang om ons verleden eerlijk onder ogen te zien. Te lang is voorbij geleefd aan deze donkere geschiedenis, als iets van ooit en van toen. Maar nog steeds zijn er allerlei vormen van slavernij in deze wereld. Nog steeds worden mensen tot bezit gemaakt. Daarom zijn we ook zo blij dat deze tentoonstelling door het land gaat reizen. 

 

Ik hoop dat deze in kerkelijke gemeenten leidt tot bewustwording van en gesprek over het verleden, en aan vormen van heling en werkelijke ontmoeting.”

Slavernijverleden bespreekbaar maken
De tentoonstelling is onderdeel van een serie activiteiten die de werkgroep ‘heilzame verwerking van het slavernijverleden’ organiseert. De werkgroep, een initiatief van onder meer de Lutherse Kerk in Amsterdam en inmiddels ook andere Amsterdamse protestantse gemeenten, wil het thema slavernijverleden bespreekbaar maken in kerkelijke gemeenten, en vervolgens zoeken naar een ‘heilzame verwerking’ ervan. Een ander doel van de werkgroep, lobbyen voor academisch onderzoek naar de betrokkenheid van (protestantse) kerken bij het koloniale verleden, is inmiddels bereikt. Dat onderzoek wordt uitgevoerd door de PThU en de VU, in samenwerking met de Protestantse Kerk.

De tentoonstelling is vormgegeven door Vincent van Velsen. Van Velsen is kunsthistoricus, onderzoeker en curator met een achtergrond in kunst -en architectuurgeschiedenis. Van Velsen was ook de curator van de tentoonstelling ‘kerken en slavernij’ in het Luther Museum Amsterdam.

Opening op zondagmorgen 5 juni
De tentoonstelling is vanaf begin juni tot en met 26 juni te zien zijn in de Sint- Catharijnekerk. Op zondagmorgen 5 juni is na de morgendienst rond 11.30 uur de opening geweest en nog te zien op www.protestantsegemeentebrielle.nl.

​

​

 

Reizende Tentoonstelling ‘Heilzame Verwerking Slavernij Erfenis’ in de WESTERKERK Amsterdam

WESTERKERK – PRINSENGRACHT 281 – AMSTERDAM

 

 

Kerkdienst
Zondag 27 maart, 10.30 uur, Geen slaven of vrijen – allen één in Christus Jezus. Met ds. Herman Koetsveld (Westerkerk) en ds. Clifton Walker (Evangelische Broedergemeente Amsterdam-Stad)

Reizende tentoonstelling ‘Heilzame verwerking slavernijverleden’
In aanloop naar de herdenking van 150 jaar afschaffing van de slavernij in 2023 reist een kleine expositie langs verschillende kerken. Van 19 maart tot 8 april 2022 is de expositie in de Westerkerk te bezichtigen. Rond de expositie worden lezingen en ontmoetingen georganiseerd.
De tentoonstelling wordt geopend op zaterdag 19 maart om 16.00 uur. M.m.v. leden van de werkgroep “Heilzame verwerking van het slavernijverleden”, Farida Merville (zang) en ds. Herman Koetsveld (opgave graag via).
Klik hier voor de flyer met meer informatie.

Gezien het feit dat in de 17e eeuw in de Westerkerk mensen begraven werden die betrokken waren bij slavenhandel is de kerk daarvoor een betekenisvolle plek.
Een van de doelstellingen van de expositie is, het gesprek over het slavernijverleden te bevorderen en dat er heilzame ontmoetingen plaatsvinden. 

PROGRAMMA:

BEZICHTIGING EXPOSITIE:

maandag 22 maart t/m vrijdag 8 april

op de maandagen, donderdagen en vrijdagen van 11.00-15.00 uur. Voor meer openingstijden zie westerkerk.nl

 

ACTIVITEITEN:

zaterdag 19 maart – 16.00 uur
De jongen op het orgelluik – Opening expositie
Met o.a. leden van de werkgroep “Heilzame verwerking van het slavernijverleden” Farida Merville (zang) en ds. Herman Koetsveld, predikant Westerkerk
Opgave graag via info@westerkerk.nl

dinsdag 22 maart – 20.00-22.00 uur
De erfenis van het slavernijverleden – Lezing door prof. Humphrey Lamur – ontmoeting – gesprek

Opentafel-ontmoetingen: 
22 en 23 maart (11.00 uur), 29 maart (14.00 en 19.30 uur), 30 maart (14.00 uur), 4 april (19.30 uur), 5 april (11.00 uur), 6 april (14.00 uur)

 

westerkerk.png
bottom of page